THU NGOẠI TỆ TỪ CƠ CHẾ PHÁT TRIỂN SẠCH

Tại Việt Nam, dự án cơ chế phát triển sạch đầu tiên thu về ngoại tệ là hai bãi chôn lấp rác Phước Hiệp I (Củ Chi) và Đông Thạnh (Hóc Môn) ở TP Hồ Chí Minh. Đối tác đã thỏa thuận giá 1 tấn CO2 là 14 USD. Theo tính toán, giai đoạn 2008-2012, hai bãi rác này thu được 4 triệu tấn CO2 (dạng quy đổi tương đương), bán ra được tổng cộng 56 triệu USD. Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Việt Nam có nhiều lợi thế từ việc mua bán khí thải. Dự kiến, trong 4 năm (2008-2012) sẽ thu được khoảng 250 triệu USD từ quota này. Ngoài ra, Việt Nam còn hàng triệu héc-ta rừng nếu được quy ra quota khí thải sẽ thu được nguồn ngoại tệ lên đến hàng tỉ USD.

Ở ĐBSCL, TP Cần Thơ là địa phương đầu tiên được triển khai nghiên cứu và tiến tới bán quota khí thải. Thành phố rất chủ động trong việc phối hợp và có nhiều giải pháp thực hiện cơ chế phát triển sạch trên địa bàn. Tiến sĩ Nguyễn Hữu Chiếm, Phó trưởng Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên (Trường Đại học Cần Thơ), cho biết: Thị trường quota khí thải nhà kính hiện nay rất sôi động. Hoạt động sản xuất nông nghiệp ở ĐBSCL đang tiết kiệm được lượng khí thải rất lớn, có thể biến thành hàng hóa để bán cho các nước công nghiệp. Trong khuôn khổ dự án, lượng khí CO2 tiết kiệm được 1.000 tấn/năm bán quota cho các quốc gia khác. Số tiền này được dùng vào phát triển vùng thực hiện dự án. Đó là chưa kể nhiều mô hình tiết kiệm khí thải khác có thể biến thành hàng hóa như mô hình biogas để thu ngoại tệ.

Theo thông tin từ các nhà khoa học chuyên về cơ chế phát triển sạch, CER hiện được dùng như một sản phẩm có giá trị; hoạt động mua bán tăng lên nhanh nhất là từ khi có Nghị định thư Kyoto. Ngân hàng Thế giới, Nhật Bản, Hà Lan... hiện có nhu cầu mua rất lớn. Năm 2010, Nhật Bản đã ký kết các thảo thuận với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, về việc xuất khẩu công nghệ và thiết bị carbon thấp để đổi lấy quota khí thải. Mua bán quota khí thải là sáng kiến của Liên Hiệp Quốc nhằm giảm bớt chi phí cho các doanh nghiệp về hạn chế khí thải CO2 trong sản xuất. Đồng thời, giúp các nước nghèo, các nước đang phát triển vốn giữ một lượng lớn về sinh khối này thu được nguồn ngoại tệ để đầu tư, phát triển. Đó là sự công bằng, chia sẻ giữa quốc gia thải nhiều khí thải và quốc gia tiết kiệm, xử lý được khí thải.

DU MIÊN